Lệnh trừng phạt mới từ Mỹ và các đồng minh đang tạo sóng gió lớn trên thị trường tài chính. Nhiều câu hỏi về tương lai của hệ thống tài chính toàn cầu được gợi lên. Hãy cùng ZFA đi sâu vào phân tích và dự đoán các biến động tiếp theo.
I. ĐIỂM QUA CÁC LỆNH TRỪNG PHẠT NGA
Liên minh châu Âu và Canada sẽ đóng cửa không phận với tất cả máy bay Nga hoặc được vận hành bởi Nga.
Hình 1: Vùng không vận Nga (xanh biển), Ukraine (vàng) và Châu Âu (đỏ)
Cắt bỏ các phần lớn ngân hàng Nga ra khỏi hệ thống SWIFT. Điều này gây khó khăn lớn cho các ngân hàng Nga thực hiện giao dịch quốc tế. Đóng băng toàn bộ tài sản và nguồn ngoại tệ dự trữ của Ngân Hàng Trung Ương Nga tại Mỹ và EU. Nga sẽ không thể bán/hoán đổi ngoại tệ ra đồng Ruble để cứu đồng tiền này lúc trượt giá.
Hình 2: Dự trữ ngoại tệ tại Ngân hàng Hoa Kỳ
Mỹ, Châu Âu, Nhật Bản, Úc và nhiều đồng minh khác đã cấm các doanh nghiệp trong nước đầu tư vào thị trường Nga hoặc cung cấp sản phẩm/vật liệu thô cho Nga. Điển hình là công ty xăng dầu BP của Anh. Công ty này đã phải bán 19.75% cổ phần tại Rosneft ngay trong tuần. Mỹ và đồng minh cũng phong tỏa tài sản của quan chức và chủ doanh nghiệp quan trọng của Nga. Trong đó bao gồm tổng thống Vladimir Putin, Ngoại trưởng Lavrov, thành viên nội các và Quốc Hội Nga.
II. NHỮNG ẢNH HƯỞNG TRỰC TIẾP TỚI NỀN KINH TẾ NGA DỰA VÀO CÁC LỆNH TRỪNG PHẠT
Ngân hàng của Nga sẽ dễ gặp phải vấn đề về thanh khoản khi không thể giao dịch với các ngân hàng nước ngoài. Họ cũng không thể thanh lí tài sản tại nước ngoài. Nga sẽ mất quyền kiểm soát 630 tỷ đô tài sản dự trữ để có thể can thiệp thị trường.
Hình 3: Tài sản Nga ở các thị trường nước ngoài bị phong toả
Người dân Nga sẽ đổ đi tìm cách rút ra tiền mặt. Điều này gây thêm sức ép lên thị trường tài chính (đặc biệt là thị trường chứng khoán).
Cryptocurrency có thể sẽ bị ảnh hưởng theo chiều đi xuống. Lý do là các thực thể tài chính Nga sở hữu tổng cộng 214 tỷ đô cryptocurrency, tương đương với 12% toàn bộ thị trường tiền ảo. Các thực thể này sẽ cố bán đổi ra USD giúp thanh toán hóa đơn giao dịch ở nước ngoài.
Chính phủ Nga sẽ buộc phải bán đồng Rubble và mua lại vàng ngay để tăng giá trị của kho dự trữ quốc gia và hỗ trợ đồng tiền trong nước. Tuy vậy việc này sẽ đặt thêm áp lực lên đồng Ruble. Đồng Ruble của Nga sẽ trượt giá mạnh với ước tính lên tới khoảng 40% giá trị so với USD.
Thị trường chứng khoán Nga cũng sẽ trượt dốc mạnh khi các công ty và Ngân hàng Nga không thể tiếp tục kinh doanh với các ngân hàng nước ngoài. Ngân Hàng Nga hiện tại đã cấm NĐT nước ngoài bán ra cổ phiếu Nga trong tuần và shorts-sell nói chung. Sau đó một thời gian giá cả hàng hóa sẽ tăng cao. Lý do là nguồn cung hàng và vật liệu thô bị ngắt quãng cùng với việc người dân hoảng loạn và tích trữ hàng hóa.
III. ẢNH HƯỞNG TỚI THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ
Xăng dầu, khí đốt và vàng sẽ tăng giá. Rubble trượt giá kéo theo đồng EURO khi Nga là đối tác kinh tế lớn của EU. Các cổ phiếu hàng không trượt giá do gián đoạn hoạt động đến từ các lệnh trừng phạt.
Deleverage sẽ xảy ra trên thị trường chứng khoán châu Âu, gây lo sợ ban đầu trên thị trường Mỹ. Thị trường Mỹ hồi phục do Nga không gia tăng thêm căng thẳng bằng mối đe dọa vũ khí hạt nhân hay Châu Âu tìm cách trực tiếp can thiệp.
Dòng tiền chảy vào trái phiếu chính phủ Mỹ vì sự an toàn, đẩy bonds yield đi xuống. Tuy vậy NĐT cũng sẽ tìm cách thoát khỏi trái phiếu doanh nghiệp. Trái phiếu của các thị trường phát triển, làm tăng áp lực tín dụng nói chung.
Cổ phiếu năng lượng hạt nhân/Uranium tăng giá khi Đức sẽ bắt đầu suy nghĩ tới việc khởi động các lò phản ứng hạt nhân của mình và thoát khỏi việc phụ thuộc năng lượng vào Nga.
Hình 4: Giá uranium ngày 29/04/2024
IV. KẾT LUẬN CHUNG
Lệnh trừng phạt cứng rắn từ Mỹ và đồng minh sẽ gây áp lực mạnh lên thị trường tài chính của Nga và Châu Âu. Biện pháp trừng phạt mạnh cùng các thất bại quân sự hiện có sẽ làm Nga đi vào đường cùng. Nga sẽ buộc phải gia tăng căng thẳng tại Ukraine – đây là điều lo sợ cho các NĐT Mỹ. Châu Âu cho biết có thể sẽ cung cấp máy bay tiêm kích cho Ukraine trong bối cảnh Nga đặt lực lượng phòng vệ hạt nhân vào tình trạng sẵn sàng. Điều này có thể đẩy chiến tranh tại Ukraine lên tầm khu vực. Từ đó, khởi đầu mùa chiến tranh lạnh mới và đưa ra dấu hiệu xấu cho thị trường tài chính.
