Báo cáo việc làm phi nông nghiệp (NFP) tháng 5 đã gây nhiều bất ngờ khi tăng trưởng việc làm vượt xa kỳ vọng, đạt +272.000. Tuy nhiên, bên trong báo cáo này ẩn chứa nhiều điều bất hợp lý, đặc biệt là sự chênh lệch giữa số liệu việc làm part-time và full-time. Hãy cùng ZFA bóc tách và phân tích những điểm bất hợp lý này để có cái nhìn rõ ràng hơn về tình hình thị trường lao động hiện tại.
I. TÓM TẮT
Tăng trưởng việc làm trong NFP +272.000 vượt xa kỳ vọng tất cả bên dự báo. Tuy nhiên lại tồn tại những điều vô lý bên trong báo cáo, cụ thể như sau:
– Khác với tháng trước, đà tăng chủ yếu trong tháng 5 đến từ số việc làm part-time (+286.000). Số việc làm full-time giảm mạnh -625.000. Đây là mức giảm lớn nhất kể từ tháng 12 năm ngoái.
– Báo cáo khối hộ gia đình -408.000 việc làm, trong khi lên khảo sát doanh nghiệp +272.000
– Con số đến từ doanh nghiệp đóng/mở mới ước tính, chiếm 56% toàn bộ việc làm tạo ra trong nước Mỹ 1 năm trở lại đây. Lưu ý, con số này được cộng vào NFP nhưng không công bố cách tính.
– Tỷ lệ thất nghiệp dài hạn, trung hạn tăng lên nhưng số lượng việc làm lại tăng. Nguyên nhân là do tăng việc làm khối dân nhập cư.
– Tỷ lệ tham gia lao động giảm xuống 62.5% từ 62.7%.
II. VIỆC LÀM TĂNG TRƯỞNG CAO HƠN KỲ VỌNG: BẢNG LƯƠNG TĂNG NHƯNG VIỆC LÀM GIẢM
Bảng lương phi nông nghiệp (NFP) tăng +272.000 việc làm trong tháng 5 (tăng mạnh so với dự kiến 180.000 và tháng trước 165.000). Tháng 3 chỉnh sửa xuống 5.000 việc làm và tháng 4 chỉnh sửa xuống10.000.
Hình 1: Lương phi nông nghiệp (NFP) tăng 272.000 việc làm
III. BÁO CÁO HỘ GIA ĐÌNH VÀ BÁO CÁO DOANH NGHIỆP KHÁC ĐỐI LẬP NHAU
Lại một lần nữa có sự chênh lệch lớn giữa 2 báo cáo: Khảo sát hộ gia đình cho thấy lực lượng lao động giảm mạnh -408.000 (trước đó +25.000).
Hình 2: Đối lập doanh nghiệp (NFP) tăng 272.000 nhưng hộ gia đình giảm -408.000
IV. CHÍNH PHỦ ĐANG “TRỢ CẤP” VIỆC LÀM CHO DÂN
Bảng lương việc làm công và tư đều tăng trong tháng trước.
Hình 3: Số lượng việc làm khối chính phủ liên tục tăng lên
Cụ thể:
– Việc làm Chính phủ đã tăng trở lại (+43.000) sau mốc giảm mạnh ở tháng trước (8.000).
– Ngành dịch vụ vẫn là nơi thu hút nhiều lao động nhất: Giáo dục và sức khỏe (+86.000), Giải trí (+42.000)…
Hình 4: Thay đổi việc làm hàng tháng theo từng ngành nghề
Đây cũng là lần đầu việc làm chính phủ cán mốc kỷ lục mới 23.3 triệu.
Hình 5: Số lượng việc làm của chính phủ tăng vọt
Tuy nhiên, càng nhiều thì công việc không có nghĩa càng hiệu quả. Thâm hụt ngân sách càng cao trong giai đoạn hiện tại đối với U.S.
V. CON SỐ CHỈNH SỬA BIRTH-DEATH MODEL CHIẾM 56% TOÀN BỘ VIỆC LÀM TRONG 1 NĂM QUA
Hình 6: Con số birth-death
Điều chỉnh doanh nghiệp mới và phá sản hiện đóng góp đến 50% tổng lượng việc làm trong nền kinh tế trong 1 năm.
VI. TỶ LỆ THẤT NGHIỆP TĂNG CAO NHẤT TRONG 2 NĂM
Tỷ lệ thất nghiệp lần đầu chạm mốc 4% trong 2 năm trở lại đây, cao hơn dự kiến.
Hình 7: Tỷ lệ thất nghiệp ngắn hạn theo mùa vụ đã tăng lên 4%
Khác với tháng trước, đà tăng chủ yếu trong tháng 5 đến từ số việc làm part-time (+286.000). Số việc làm full-time giảm mạnh -625.000 – mức giảm lớn nhất kể từ tháng 12 năm ngoái.
Hình 8: Tổng số việc làm full time (màu xanh) giảm 625.000 trong khi part time chỉ tăng 286.000
Số lao động làm nhiều công việc một lúc (multi jobs) đạt kỷ lục 8.4 triệu trong tháng 5 (tăng hơn 3 triệu so với mức thấp từ đợt Covid). Nguyên nhân việc làm part-time tăng vọt. Người dân đang cố gắng làm việc để chống áp lực lạm phát. Tỷ lệ lao động thất nghiệp dài hạn (> 27 tuần) tăng nhẹ lên 20.7%. Số lao động mất việc lâu dài (permanent job) tăng nhẹ, trong khi lao động bị sa thải tạm thời có dấu hiệu giảm trong tháng 5.
VII. TĂNG TRƯỞNG TIỀN LƯƠNG TĂNG NHẸ NHƯNG XU HƯỚNG CHUNG VẪN GIẢM
Thu nhập trung bình mỗi giờ tháng 5 tăng nhẹ lên +4.1% Y/Y (trước đó 4%, dự kiến 3.9). Khả năng người lao động được tăng lương là nhóm lao động part-time với thu nhập thấp hơn. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động cũng giảm xuống 62.5% (trước đó: 62.7%): ở cả lao động nam (67.8%) và nữ (57.6%). Tỷ lệ tham gia lao động ở độ tuổi lao động (prime-age – 25-54 tuổi) tăng cao nhất kể từ tháng 5/2022. Thị trường lao động đang bình ổn hóa hơn.
VIII. PHẦN LỚN VIỆC LÀM ĐI ĐẾN NGƯỜI NHẬP CƯ
Hình 9: Phần lớn việc làm sau 2020 đến từ nhập cư
Con số việc làm của dân nhập cư là chủ yếu. Con số việc làm dân bản địa quay lại mức trước dịch.
